Proto-tataramon

modelo nin puno kan pangtataramon sa historiya. Nakatindog an mga tataramon na proto sa mga puntong sangay, o node: 15, 6, 20 asin 7. An mga tataramon nin dahon, o mga puntong punto, iyo an 2, 5, 9 asin 31. An gamot na tataramon iyo an 15. Sa paagi kanng kombensiyon, an mga tataramon na Proto iyo an pinangaranan na Proto-5-9, Proto-2-5-9 asin Proto-31, o Karaniwan 5-9, asbp. An pangkagabsan na Ursprache igwang sarong pangaran nin proto na nagsasairarom sa ordinaryong pangaran kan bilog na pamilya , arog kan Alemaniko, Italiko, asbp. An mga takod sa tanga kan mga node nagpapahimati nin kauragan o lahi nin henetiko. Magkaarano-ano an gabos na mga tataramon sa poon. An Nodes 6 asin 20 iyo an mga tugang kan 15 na saindang magurang. An Nodes 6 asin 20 iyo an mga kognato o tugang na tataramon, asbp. An mga tataramon nin dahon, dapat na patotoohan kan pirang tipo nin dokumentasyon, dawa na sarong leksikal na listahan nin pirang mga taramon. An gabos kan mga proto-tataramon mapag-isip, o itinindog giraray na mga tataramon; arog pa man kaidto kung minsan madudukayan an dokumentasyon na minasuporta sa saindang dating pag-iral.

Sa modelo nin puno kan pangtataramon sa historiya, an proto-tataramon iyo an isipagboot o sandayan asin daing pag-iiriwal na dating pigtataram na tataramon kan ninuno hali sa kung sain pigtutubudan na an sarong bilang nin mga tataramon na pinatotoohan na naggikan sa ebolusyon, minabilog nin pamilya nin tataramon. Karaniwan na daing pag-iiriwal an mga tataramon na Proto, o sa pirang mga kaso medyo napatotoohan sana. Naitindog giraray an mga ini sa paagi kan komparatibong paagi.^[1]

Sa talinghaga kan poon nin pamilya, pwedeng apudon na inang tataramon an sarong proto-tataramon. Paminsan-minsan, piggagamit an terminong Aleman na Ursprache (gikan sa Ur- "primordyal, orihinal" asin " tataramon" na Sprache, pronounced [ˈuːɐ̯ʃpʁaːxə]). Inaapod man ini paminsan-minsan na karaniwan o primitibo na porma kan sarong tataramon (hal. Karaniwan na Aleman, Primitibong Norse)..^[1]

Sa istrikto na boot sabihon, an sarong prototataramon iyo an ikapurit na marhay na karaniwan na ninuno kan sarfong pamilya nin tataramon, dalidali bago magpuon maglain an pamilya sa napatotoohan na mga tugang na tataramon. Sa diretsuhan katumbas ini kan ninunong tataramon o magurang na tataramon kan sarong pamilya nin tataramon.^[2]

Apwera digdi, an grupo kan mga tataramon (arog kan sarong kumpol nin diyalekto) na kun sain dai sinda pigkokonsiderar na mga suway na tataramon (para sa arinman na mga karasunan) na pupwede ma na iniladawan bilang pagbaba gikan sa sarong magkasaro na proto-tataramon.

↑ ^1.0 ^1.1 Campbell, Lyle (2007). Glossary of Historical Linguistics. Edinburgh University Press. pp. 158–159. ISBN 978-0-7486-3019-6.
↑ Bruce M. Rowe, Diane P. Levine (2015). A Concise Introduction to Linguistics. Routledge. pp. 340–341. ISBN 978-1317349280. Retrieved 26 January 2017.

[:0-1] 1.0 ^1.1 Campbell, Lyle (2007). Glossary of Historical Linguistics. Edinburgh University Press. pp. 158–159. ISBN 978-0-7486-3019-6.

[2] Bruce M. Rowe, Diane P. Levine (2015). A Concise Introduction to Linguistics. Routledge. pp. 340–341. ISBN 978-1317349280. Retrieved 26 January 2017.

[1]

[2]